Şəhərin işıqları – Vüsal Hicran
Şəhərin işıqları
Tamaşanın ən şirin yerində işıqlar söndü,biz teatrdan çıxanda axşam idi,əl-ələ tutub körpünün o biri başına keçdik, dünyanın ən böyük şairinin heykəli qoyulmuş yerə gəldik,həmişəyaşıl kolları ilə çevrələnmiş balaca meydançada taxtaları qopmuş,rəngi dünyanın üzü kimi bozarmış iki-üç köhnə skamya var idi.Əllərimizlə skamyalardan birinin qarını təmizləyib yanaşı əyləşdik.Qaranlıq küçələrdən keçən maşınların solğun işıqları körpünün o biri başındakı teatrın divarlarında əks olunurdu.
Özümüzü çox xoşbəxt hiss edirdik.Həyatımızda bundan gözəl bir gün olmamışdı,bəlkə də,heç vaxt olmayacaqdı.Bu qaranlıqda mən onu o qədər aydın görürdüm ki,sanki Günəşi əlimdə fanar kimi əyib onun üzünə baxırdım.İri qar dənələri alov saçan yanaqlarında əriyib bədrlənmiş aya bənzəyən çənəsi aşağı süzülürdü.Mənə elə gəlirdi ki,təkcə üzü-gözü deyil,bütün ürəyi,canı,ruhu ilə gülümsəyirdi.Pıçıltıyla danışanda məni heyran qoyan dodaqlarını sehrli təbəssümlər dövrələmişdi.Ən qaranlıq gecəni min işıq ili geridə qoyan qara saçları dən-dən olub nəm yanaqlarına,boynuna yapışmışdı.Hərdən süzülüb məni uzaqlara aparan iri,mənalı və həmişə dolu görünən gözlərinə baxanda elə bilirdim ki,sanki gözümün önündən hansısa renessas rəssamının tablosu asılıb.Körpü isə bu gözündə bizi,o biri gözündə işığı sönmüş teatrı saxlayan tərəziyə bənzəyirdi.
-Qaranlıq olsa da…
-Niyə elə deyirsən ki?-sözünü kəsdim,-bizim ürəyimiz də qaranlıq yerdədir,beynimiz də,amma o iynə ucu boyda işıq düşməyən səltənətdə necə gözəl duyğular və düşüncələr yaranır.
-Hə,doğrudan da,maraqlıdır.Yarımçıq qaldı tamaşa.Oğlan qıza deyir ki,hər şey yaxşı olacaq,elə bu vaxt işıq söndü.
-Hər şey yaxşı ola bilməz axı,bəlkə də buna görə söndü.
-Sən niyə beləsən axı?
-Necəyəm?Əllərini ver mənə.Əllərin nə yaman soyuqdur,gülüm?Gülümsədi:
-Nüsrət Kəsəmənlinin misraları..Hə,onunla görüşdə dediyin şeir maraqlı idi.
-Sağ ol,gülüm,elədir,Nüsrət sevənlərin şairidir.
Başını dünyanın ən ağır yükü kimi çiynimə söykədi:
-Sevməklə sevilməyin fərqi nədir ki?
-Sevilmək isti otaqda pəncərə önündə dayanıb yağışı seyr eləməkdir.
-Bəs sevmək?
-Sevmək o yağışın altında dayanıb pəncərə önündə dayanan adama baxmaqdır.Sevmək hamının başı üçün deyil,istedaddır sevmək,korun daxilində doğan günəşdir. Bethovenin ..
-Bəsdir,bildim,-dərindən köks ötürüb davam elədi,-elə istəyirəm ki,həmişə birlikdə olaq.Əllərimdən tutub gözlərimin içinə baxa-baxa şeirlər deyəsən.Bir də saçların həmişə belə olsun.
-Necə?
-Gur,dalğalı.Aha,yaxşı yadıma düşdü,tamaşadan sonra rejissor elə bil sənə nəsə dedi.
-Dedi ki,sən Romeo rolunu oynaya bilərsən?
Sevincək uşaq kimi:
-Doğrudan? Deməli,səni Romeo rolunda görürlər.
-Məni Romeo kimi də görərdilər,əgər sən məni Cülyettanın gözü ilə görsəydin..
-Kinayə..deməli,fikir vermişəm,mən gələcəyimizdən danışan kimi sən yolu-izi bağlayırsan,yenə keçmişə qaydırsan.
-Həmişə qorxmuşam səni itirməkdən.Söz ver ki,heç vaxt,heç vaxt məndən ayrı qala bilməzsən.
-Söz verirəm ki,səndən ayrı qalsam da,sənsiz qala bilmərəm.
-Sözə bax.Nə?Hə.Anladım.Dəli..
-Dəli sözündən xoşun gəlir,deyəsən.Professor Nizamidən danışanda “dəli” sözünü mühazirə dəftərinə böyük hərflərlə yazırdın.”Dəli” sözü hamnın xoşuna gəlir, Leylinin ata və anasından başqa.
-Bax keçən dəfə hətta kitabxanaya qaytardığın “Əli və Nino”kitabının içində mənim saçım çıxdı.
-Nə danışırsan?Onlar nə bilirlər ki,saç kimindir?
-Nə biləcəklər,saçı qoyduğun səhifəyə şeir yazmısan.
İkimiz də biri-birimizə baxıb güldük.
-Deyirlər, Müşfiqlə Dilbər buraxılış gecəsində tanış olublar,Dilbər saçını geriyə atanda Müşfiqin üzünə dağılıb,şairin qəlbini ovsunlayıb Gəncəli qızının şahmar saçları. Sən də mənim saçımı çox sevirsənmi?
-Bəs nə..6 saylı məktəbdə praktikaya gedəndə sənə yazmışdım:
Baxsan ürəyimə,necə ağlayır,
Gündüz nalə edir,gecə ağlayır.
Bir telin düşəndə küçə ağlayır,
Töküb saçlarını məktəbə gəlmə…
Sənin saçların mənim ilham bulağımdır…
Burnumu saçlarına söykədim,o ətri heç bir çiçəkdə görməmişdim,cənnət qoxusu saçan qalın,gülab nəfəsli,qar suyunda yuyulmuş saçlarının hər teli gözlərimdə bir sətir kimi canlanırdı.
Bu həftənin ikinci günü dünya ədəbiyyatı mühazirəsində tənqidçi alim bizi ayağa qaldırmışdı:
-Şair,niyə mənə qulaq asmırsan?
-Bağışlayın,bir daha olmaz,-dedim.
Əl çəkmədi:
-İkiniz də yazdığınızı oxuyun:
Mən :
-Əzizim,Sənin gözlərinin içində üzüntülü bir hekayə yazılıb.
Qız:
-Bu gözlər o hekayəni oxuyanındır.
Müəllimin üzündəki qəzəb silindi,alqış səsləri .
Qar dayanmaq bilmirdi.
Paltomun yaxasını açdım,əllərini sal içəri:
-Üşümürəm.
-Yaxşı,utanma…
-Professor demişkən,keçən həftə Xan bağından gəlirdik,yadında?Veteranlar evinin qabağından keçəndə rus ədəbiyatını tədris edən müəllim bizi gördü.
-Hə.Yadımda.
-Dəqiq?Yaxşı nə dedi?
-Dedi ki,sən bu eybəcər qızın əlindən niyə tutmusan?
Bunu deyəndə özümdən asılı olmadı,elə pis güldüm ki.
-Nə?
Qarı ovcu ilə başıma səpələdi.
-Küsəyən olma.Yaxşı,yaxşı, dedi ki,sənin kimi gözəl qız bu qara oğlanın qoluna niyə girmisən?Yaxşı,küsmə,hələ de görüm,sənin də gözünə qara görünürəm?
-Hə,bax belə.Yadıma düşdü. Qoca şairin misraları:
Mavi göz aləmi mavi görməyir,
Ala göz də ala,qara göz qara.
Mən bir gün ölsəm də,bu,ölüm deyil,
Təslim olmağımdır bu sualara.
-Nə gözəldir.Sən də şair olacaqsan axırda.
-Mən sənin şeirlərini hər kəsdən daha çox sevirəm,çünki onları mənə həsr etmisən.Müşfiqə yazdığın nəzirə necə idi?
-Uzun şeirdir.
-Vağzalda məni gözlədiyin yeri var e.Onu deyirəm…
Şeiri oxudum. Heyrət dolu baxışlarla məni süzür və bu filmə bənzəyən günü doya-doya,sevə-sevə yaşayırmış kimi həzz alırdı.
Keçən bazar vağzalda dayanıb həsrətlə onun yolunu gözləyirdim.
Müşfiqə nəzirə olaraq yazdığım ”Yenə o bağ olaydı”şeirinin bir parçası da belə yarandı:
Yenə o bağ olaydı!
Bağzalda boynubükük görüşünə tələsən,
Gəlişinə tələsən,
Bir oğlan dayanaydı o kənddən gələn oğlan,
Səninçün ölən oğlan
-Səndən bir söz soruşum,biz niyə gələcəkdən danışanda sən mövzunu dəyişirsən?
-Necə dəyişməyim axı. Bilə-bilə belə danışırsan,bilirsən ki..
-Hə,bilirəm ki,siz məcburi köçkünlər qəsəbəsində yaşayırsınız,eviniz yox,bunları bilirəm,mən axı hər şeyə,səninlə olan hər əzab-əziyyəti çəkməyə razıyam.
-Yaxşı,sən bilirsənmi ki,bizim qəsəbədə evlər çadırdandır,biz özümüz bir balaca vaqonda yaşayırıq,qırx-əlli dərəcə nəfəs almaq olmur, toy edəndə gəlinibu çadırdan o çadıra köçürürlər,vaqonda övlad dünyaya gəlir,böyüyür,çətin həyat gözləyir o uşaqları.
-Bildim,olsun,biz orda da xoşbəxt ola bilərik,mən o vaqonun əbədi sərnişini olmağa razıyam.
-Sənin bu dünyaya sığmayan gözəlliyini bir vaqon küncünə sığışdıra bilmirəm axı.
-Qarabağa yollar açılanda biz o vaqonun içində sənin Kəlbcərinə,sonra da mənim Laçınıma gedərik.Bilirsən,mən necə xəyallar qurmuşam,övladlarımızın adlarını sənin adının baş hərflərinə…
Utancaq baxışlarla gözlərini razılıq və xoşbəxlik yağan üzümə zillədi.Elə bu dünyada ikimizdən başqa heç kim yox idi.
Bu sözlərdən sonra şəhərin işıqları yandı,bütün meydanlar,küçələr,yollar-hər yer işığa qərq oldu.
Heç vaxt olmadığı bir cəldliklə ayağa qalxdı,uşaq kimi hoppanıb-düşdü:
-İşıq da yandı.Hər şey yaxşı olacaq.Gördün?İşıq da yandı.
Boynumu qucaqlayb uşaq kimi sevindiyi ilə qaça-qaça getdiyi bir oldu.
Şəhərin işıqları yanmışdı,taleyimizin isə…
Kirayə qaldığı Sabir küçəsinə tərəf sevinə-sevinə yüyürən qızın ayaq izlərinə qar yağırdı…
Proloq:
Sumqayıtlı əsgər yoldaşım kazarmanın qapısında göründü:
-Gəlirsən?
-Hekayəmin son cümləsini yazıb gəlirəm.
-Onu yazma,qalsın,sonra tamamlayarsan,Kəlbəcərdə,Laçında bir cümlə yazmağa yer saxla!
2006.Noyabr.Bərdə.
Vüsal Hicran
Analoq.az
